NE OLUR ANLAŞILIRSA MANA?
"Allah'a inancım, Kur'an'a saygım sonsuz.
Okurum "kelam-ı kadimi" manaya karışmam.
Sorsalar da anlamam. Gerek de duymam.
Niyetim halistir. Kabul edecek o. Bilir onu Yaratan.
Bakarım okumama gerisine bakmam"
***
Bunu yapar bizde çoğu Müslüman.
Şehitlerimizi anmak için bir aradayız bu akşam.
Bir bölüm okuyor hafızımızın biri Kur'an'dan(aşr-ı şerif).
Bağlıyoruz Fatiha ile, "ruhları şad olsun" şehitlerimizin niyazıyla.
“Manasını da söyler misin” diyor hariçten gazel birisi dışarıdan.
“Mana bilmem ben. Açar bakarsın merak ediyorsan “ diyor o da.
Açık sözlülükleri hoşuma gidiyor ikisinin de.
***
Dinleyene mi düşer bu merak hep?
Okuyanın da merak etmesi okuduğunun manasını vermesi gerekmez mi acep?
Neden uzak durur hafızlarımız bundan, onu anlamam.
İki izahı vardır bunun;
Bilmiyordur manayı. Birincisi bu.
Ezberdir okuduklarının hepsi.
Öyle öğretilmiştir Kuran Kursunda ya da bir başka yerde.
Ezberlediği şekliyle okur. Ezber dediysek hız da dâhildir ona.
Ağırlaştırır hızlandırırlarsa okuyamazlar onu da.
"Ayet-el Kürsiyi" okutuyordu rahmetli Demirhan Ünlü hoca İlahiyatta büyük salonda.
Uyarı almıştı arkadaş “Hocam lütfen yavaş” diye.
Zarafat (incelik)yapmıştı Arapçasıyla.
“Üstaz şüveyk şüveyk” şeklinde.
"Yavaşlatırsam okuyamam" demişti arkadaş.
Denemiş okuyamamıştı gerçekten.
Bazıları ilim olarak bile görmez ezberi.
Böyle bir şeydir işte ezber işi.
***
İkincisi manadan korkarlar bunlar.
Mana yorar, düşünmeye eleştirmeye sevk eder insanı.
O da ezber bozar. Güncellemesine, gözden geçirmesine neden olur bildiklerinin. Kitaplar karıştırmasına, karşılaştırmalar yapmasına sebep olur. Bilerek inanmasının, bilerek karşı çıkmasının kapısını aralar.(*) Zor itir bunlar.
***
İkindi namazından çıkmışız üç arkadaş. İkimiz ilahiyatçı konuşuyoruz aramızda.
“Namaz sonunda okunan ayetin manası da verilse anlasaydık” diyoruz. Mana var mı bizde diye bakışmıştık birbirimize.
Biz iki İlahiyatçıyı bizde da yok. Diğerinin branşı Matematik zaten.
Kuran'ı sever manasına karışmayız.
Bu durumdayız işte.
Ne olur mana karışırsa işe?
Çarşı karışır bizde.
O yüzden dokundurtmayız ezbere.
Öylesine Müslüman’ız işte.
***
(*) “De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (Zümer 39/9)
Osman ERENALP
Ankara /2024