 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
|
| |||||||||||||||||
Sponsor Alanı
Anamur SEDİR
Anamur SEDİR 1993-1994-Aralık 1993 1. Sayı-Ocak 1994 2. Sayı -Şubat 1994 3. Sayı -Mart 1994 4. Sayı -Mayıs 1994 5. Sayı SaatHİKÂYELER
İmran AKSOY HikâyeleriAna MenüSponsor Alanı
Ziyaretçi Bilgileri
HAVA DURUMU |
MUZ LİFİ BOZYAZI'DA HAYAT BULUYOR
01 Eyl?l 2014, 16:14 MUZ LİFİ BOZYAZI’DA HAYAT BULUYOR Muzun anavatanı bilinmemekle birlikte, başta Brezilya ve Güneydoğu Asya olmak üzere, birçok ülkede yetiştirilen muz, ülkemizde, Anamur(Kokulu Anamur Muzu), Bozyazı, Gazipaşa ve Alanya’da yetiştirilmektedir. Kalsiyum ve potasyum içeriği ile muz lif açısından da oldukça zengindir. Sakaroz ve glikoz içeren muz vücudu besler. Muz, kökleri toprak altında bulunan ve esas gövdeyi oluşturan yumrudan çıkar. Toprak altı gövdesi çok yıllıktır. Gerçek gövde toprak altındaki gövdedir ve yedek besin deposudur. Muzun, toprak üstü gövdesine yalancı gövde denir. Yalancı gövde toprak üzerinde sanki yaprak saplarının birleşmesinden meydana gelmiş bir kütük gibidir. Bodur muzlarda gövdenin boyu 2,5 metreye kadar çıkar. Seralarda azman türlerinde gövde boyu 4 metre kadar olmaktadır. Yalancı gövde yeşilimsi görünüşlüdür. Yalancı gövde, yapraklarını tamamladıktan sonra meyve salkımı bir dal oluşturur, buna üreticiler "muz doğurdu" der. Muzun doğurma olayı bir defa gerçekleşmektedir. Yalancı gövde, muzun hasadından sonra, yanında bırakılacak olan fidenin beslenmesi için genelde kesilmez. Yaprakların bulunduğu üst bölgeden kesilir. Kesilen kısım da toprakta bırakılmalıdır. Yalancı gövdenin kesilmeyen kısmı, yanındaki fideyi besleyecek, zaman içinde pörsüyerek, çökecektir. Muzun yıllık bakımında, bu kısım toprak altına gömülerek, ayrışması hızlandırılıp, toprağın organik madde içeriğinin zenginleşmesi sağlanmaktadır. Olgun muz meyvesi şekerce zengindir ve kolay sindirilir. Çocukların beslenmesinde fazla kullanılır. Bağırsak bozukluklarında ve özellikle çocuklara verildiğinde içerdiği şekerler kolaylıkla sindirilir. Oysa diğer kaynaklardan gelen şekerler hastalığı şiddetlendirirler. Muz ayrıca karaciğer gelişmesi için de çok yararlıdır. Yapısında bulunan fenol aminler muzun sindiriminde olumlu durumu sağlayan bileşiklerdir. Bunlar mide salgısını azaltır ve düz kasları uyarırlar (Seratonin), damarları büzücü etki yaparlar. Muz, Anamur ve Bozyazı’da, serada yetiştirilmeye başlandıktan sonra, ithal muzlardan daha kaliteli bir şekilde üretilmeye başlanmıştır. 5 dönüm muz serası olan bir aile geçimini, sera sayesinde sağlayabilmektedir. Muzun meyvesinin alınması sonrası yalancı gövdesi bazen bir bölümü bazen de tamamı kesilip atılabiliyor ya da yukarıda bahsettiğim gibi toprakla karıştırılıp organik gübre oluşturulabiliyor. Atılan muz gövdelerinden lif oluşturulup, kurutulup, kirmen(eğirtmeç) ile eğirip dokumaya(örmeye) uygun ip haline dönüştürülüyordu. Ancak bu işlem çok ilkel şekilde ve çok zor şartlarda yapılıyordu. Bozyazı’lı Hafize Coşkun, bu konuyu şöyle anlatıyor; muz gövdesini taşlara vurarak liflere ayırıp sonra da lifleri kurutup eğirerek ip haline getirirdik. Bu iplerle de kilim, heybe ve benzeri eşyalar dokurduk diyor. Bir başka şekli de tokuç denen, tahtadan yapma aletle, taş üzerinde muzun gövdesini döverek ya da bıçkı ile keserek, muz liflerinin elde edildiğini söylüyor. Yapılması gereken iki işlem var. Birincisi, muzun gövdesinden lif elde edip kurutmak ve kirmenle eğirip ip haline getirmek. İkincisi de liften elde edilen iplerin yapılacak eşyaya göre dokunması(örülmesi). Sanırım ip haline getirdikten sonra yapılacak işlem diğer tür iplerin örülmesinden çok farklı değil. Bence önemli olan, liflerden örmeye hazır ip elde etmek. Hafize Teyze’nin yukardaki anlatımına göre ve bizim bildiğimiz kadarıyla, eskiden lif elde etme çok zor şartlarda ve ilkel şekilde oluyordu. İşte bu durumu görüp ve takip eden, Bozyazı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve bünyesindeki Halk Eğitim Müdürlüğü işi ele almışlar, Kaymakamlık ve Valiliğin desteklemesiyle lif elde etme atölyesi kurmuşlardır. İlkel şartlarda, 73 yaşındaki Hafize Coşkun’un, muz lifinden ürettiği dokumalar, Bozyazı Kaymakamlığı ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün , ‘Muz Lifi Bozyazı da Hayat Buluyor.’ Adlı SODES Projesine hayat ilham kaynağı oldu. Bozyazı Kaymakamı Mustafa Erkayıran’ın öncülüğünde hayata geçirilen ve Mersin Valiliği tarafından desteklenen 45 bin lira bedelli proje kapsamında daha önceleri muz lifinden dokunan halı yerine şimdi bayan çantasından, Türk Bayrağı’na kadar 25 çeşit dokuma ürünü üretilmeye başlanmıştır. Mersin’in Bozyazı ilçesinde, SODES’ten elde edilen ödenekle Hindistan’dan getirilen 2 adet muz lifi üretme makinesiyle lif üretilmeye başlandı. Çalışmalar hakkında bilgi veren Milli Eğitim Müdürü Hasan Doğan, “Hafize Teyze’nin yıllar önce yokluk içerisinde ürettiği dokumalardan esinlenerek lif elde etmek için bir yola çıktık. Hindistan’dan makine getirerek muz lifinde seri üretime geçtik. Halk Eğitim Müdürlüğü bünyesinde kurs açarak Bozyazı’da yeni bir istihdam kaynağı oluşturduk” dedi. Kaymakam Mustafa Erkayıran da bundan sonra muz lifinin atölyede üretileceğini, dokunan ve hazırlanan dokuma süs eşyalarının da sergilenip satışa sunulacağını söyledi. Vali Hasan Basri Güzeloğlu tarafından, Mersin’e, Başbakan ve Cumhurbaşkanı adayı iken gelmiş olan 12. Cumhurbaşkanı, Recep Tayyip Erdoğan’a muz lifinden dokunmuş bir Türk Bayrağı, eşleri Emine Erdoğan’a da muz lifinden üretilmiş çanta hediye edildi. Ayrıca bu çalışmalara destek veren ve atölyenin açılışına da katılan, Anamur Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı, Ferudun Torunoğlu, atölyede elde edilen ürünlerden, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e muz lifinden yapılmış bir çanta hediye etmiştir. Bu tür çalışmaların tanıtımı gerekmektedir. Muz gövdesinden lif ve lifin örülmesiyle değişik süs eşyası elde edilmesi, farklı bir çalışma olup, Mersin ilinin bir simgesi olabileceğini düşünüyorum. Herkesin, mevki, makam, yetki ve gücüne göre, ürünlerin tanıtımı için destek olması gerekir. Tebrikler Bozyazı. Hoş kalın. İsmet KADIOĞLU Ağustos 2014 İşte Bozyazı’da açılışı yapılan muz lifinden yapılan hediyelik ve süs eşyası atölyesinde üretilen ürünler ve bu ürünlerden, Cumhurbaşkanımız Recep Tayip Erdoğan ve eşlerine hediye verme anındaki görüntü.
Eline, gözüne gönlüne sağlık Hafize teyze ve emeği değerlendirmesini bilen Bozyazı Kaymakamlığı ve Milli Eğitim Müdürlüğü teşekkürler. Sağ olsunlar.
Bu haber 5315 defa okunmuştur.
|
Sponsor Alanı
SANATIN İÇİNDEN ; Sponsor Alanı
|
|||||||||||||||
|
0cak - 2012 / Her Hakkı Saklıdır / Kaynak gösterilip, sitemizin ilgili sayfasına link verilerek alıntı yapılabilir.
Yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir-Site ticari olmayıp, kütüre hizmet eder. |
|||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
