anamursedir-anamur dergi
ANASAYFA HABER ARA FOTO GALERİ VİDEOLAR ANKETLER SİTENE EKLE RSS KAYNAĞI İLETİŞİM

Sponsor Alanı

Anamur SEDİR

Anamur SEDİR 1993-1994

   -Aralık   1993  1. Sayı
   -Ocak    1994  2. Sayı
   -Şubat   1994  3. Sayı
   -Mart     1994  4. Sayı
   -Mayıs   1994  5. Sayı

MAKİ DERGİSİ

MAKİ DERGİSİ-105

Saat

Ana Menü

Sponsor Alanı

 

Ziyaretçi Bilgileri

»Aktif 36  
»Bugün 1248  
»Toplam 14386751  
Sayın Ziyaretçimiz
»IP'niz | 18.116.27.225
» Bu sitemizi ziyaretiniz

HAVA DURUMU

ANAMUR

KÜLTÜRÜMÜZDE CINGIRTLAK

Çınar ARIKAN

04 May?s 2012, 19:14

Çınar ARIKAN

Türk Kültür tarihinin içerisinde konargöçer olarak yaşayan Anamur'daki Yörüklerin yaylalara çıktıklarında gönüllerini hoş tutmak, yaylaların serinliğine hoş bir seda katmak, hayatı yaşanır ve eğlenceli kılmak amacı ile ürettikleri güzel bir eğlence vardır. Bu eğlencenin adı ÇINGIRTLAKTIR. Bize atalarımızın konargöçerliğe başladıktan Orta Asya'dan bu güne gelinceye kadar devam ettirdikleri bir gelenek olarak intikal etmiştir. Bunun da en büyük delili halen kardeş Türk Cumhuriyetlerinde cıngırtlağın halen yaygın bir eğlence aracı olarak devam ettirilmesidir.

Anamur yaylalarında Kaş, Abanoz. Halkalı, Akpınar ve diğer yaylalarda cıngırtlağa binmek ve bunu yaygın bir eğlence aracı olarak kullanmaktayız. Bu kültürümüzün bir ürünü olarak devam ettirilmektedir.

Çıngırtlak yaylalarda düz çayırlıklara kurulan bir küçük ve ince dikme ile uzun sırıktan meydana gelir. Sübelek denilen ağacın boyu bir, birbuçuk metre civarındadır. Bu ağacın çapı ise yirmi santimetre civarındadır. Sübelek ağacının üst kısmı sivriltilerek 4-5 santimetreye kadar indirilip sivriltilir. Sübelek ağacı yaylanın bin bir koku veren düz bir yerindeki çiçeklerin ve çayırın orta yerine 30-40 santimetre kadar gömülerek sağlamlaştırılır. Şimdi sıra uzun ağaca gelmiştir. Sübelek üzerinde döner ağaç olarak kullanılacak bu ağacın seçimi de önemlidir. Bu genelde halk dilinde katran veya ladin denilen (Sedir ve Köknar) ağacından seçilir. Ağacın kalınlık olarak baş kısmı ile üst kısım kalınlığı aynı olanları tercih edilmekle birlikte daha değişik ağaç kullanıldığı zaman sübelek üzerinde döneceği için orta denge noktasının çok iyi ayarlanması gereklidir. Uzun dönecek ağacının tam denge noktasına sübeleğin rahatlıkla girebileceği bir delik açılır. Ancak bu delik hiçbir zaman döner ağacın kalınlığının yarısını geçmez.

Ağaçların hazırlanmasından sonra sıra yağlama işine gelir. Yayla ağaçlarının çırasından çıkarılmış katran ve kömür ile sübeleğin üst kısmı yağlanır. Bir kısmı da döner ağacın deliğine bırakılır. Sonra döner ağaç sübeleğin üzerine kapatılır. Artık eğlenceye başlama zamanıdır.. Büyüğünden küçüğüne. Kadınından erkeğine cıngırtlağa binmek için sıraya girilir. Döner ağacı üstüne karın üzeri karşılıklı olarak birer ikişer kişi binilebileceği gibi, ağaç üzerinde doğal olarak bırakılmış dal veya çakılan tutamaklar yardımı ile eşeğe biner gibi binilir. Ayaklar zaman zaman yere vurularak dönüş hızlandırılabilir. Veya bir kişi çıngırdağın döner ağacından itmek suretiyle dönüşü hızlandırır.

     

Çıngırtlak dönüş sırasında sübeleğin üzerine sürülen katran veya bulunamazsa tereyağı kullanılarak ve kömürün etkisi ile hem dönüşü kolaylaştırır ve sanki bir sazın tellerinden çıkarıyormuşçasına "gacır-gucur" diye sesler çıkartır. Bu ses Yörüklerin sevda türküsüdür. Gönüllerinin aydınlığının çevreye yansımasıdır...

Çıngırtlakla yaşlılar çocukluk ve gençlik yıllarına, özlemlerine geri dönerler.

                                                            Çınar ARIKAN

 

Bu haber 2925 defa okunmuştur.

Delicious  Facebook  FriendFeed  Twitter  Google  StubmleUpon  Digg  Netvibes  Reddit
    OLGUNLARDAN OLGUN SÖZLER22 Aral?k 2024

Sponsor Alanı

Sponsor Alanı

 

ANKET

ANAMUR OKULLARINDA SERBEST KIYAFET UYGULANSIN MI?




Tüm Anketler

0cak - 2012 / Her Hakkı Saklıdır / Kaynak gösterilip, sitemizin ilgili sayfasına link verilerek alıntı yapılabilir. Yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir-Site ticari olmayıp, kütüre hizmet eder.
RSS Kaynağı | Anasayfa | İletişim

(c)2012 Anamur Sedir